ครกพลาสติก ดีจริงหรือ? เจาะลึกความปลอดภัย ของการใช้ทำอาหาร

หลายคนเห็นบุคคลชื่อดังอย่าง ลิซ่า ใช้ครกพลาสติกสีเขียว บางคนพยายามหาซื้อตาม และบางคนอาจมีคำถามที่ว่า ครกพลาสติกใช้ดีไหม ถ้าเทียบกับครกประเภทอื่นๆ ควรเอามาใช้ตามกระแส หรือ จะใช้แบบเดิมๆดี? เพราะ "ครก" ไม่ใช่เป็นเพียงเครื่องครัวสำหรับตำน้ำพริก แต่เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมอาหารไทย การตัดสินใจเลือกครกในปัจจุบันเราอาจมีตัวเลือกเยอะขึ้น แต่ก็แอบกังวลเรื่องสุขภาพเช่นเดียวกัน

ครกพลาสติก ทำจากอะไร?

ครกพลาสติกที่วางจำหน่ายในท้องตลาดไม่ใช่พลาสติกธรรมดาทั่วไป แต่ผลิตจากพลาสติกเนื้อแข็ง ทนทาน และที่สำคัญคือเป็นเกรดสำหรับอาหาร (Food Grade) คำว่า "Food Grade" หมายถึงพลาสติกที่มีความปลอดภัยเมื่อนำมาใช้บรรจุหรือสัมผัสกับอาหาร โดยไม่ทิ้งสารตกค้างที่เป็นอันตราย

พลาสติกที่นิยมนำมาผลิตมักเป็นประเภทโพลิโพรพิลีน (Polypropylene - PP) หรือโพลิเอทิลีนความหนาแน่นสูง (High-Density Polyethylene - HDPE) ซึ่งมีคุณสมบัติเด่นในด้านความเหนียว แข็งแรง ทนทานต่อสารเคมี และทนความร้อนได้ในระดับหนึ่ง

ข้อได้เปรียบของครกพลาสติก

ข้อได้เปรียบที่มีการพูดถึงบ่อยที่สุดคือน้ำหนักที่เบามาก โดยมีน้ำหนักรวมประมาณ 0.8 กิโลกรัม (แล้วแต่รุ่น และยี่ห้อ) ทำให้ง่ายต่อการหยิบออกมาใช้ จัดเก็บ และล้างทำความสะอาด ที่สำคัญคือช่วยขจัดความกังวลเรื่องการทำครกหินหนักๆ หล่นทับเท้าหรือสร้างความเสียหายให้กับท็อปเคาน์เตอร์ครัว

ครกพลาสติกที่ผลิตจากพลาสติกเนื้อแข็งคุณภาพดี ทำให้มีคุณสมบัติ "ตกไม่แตก" ซึ่งเป็นข้อได้เปรียบที่ชัดเจนเมื่อเทียบกับครกดินเผาที่เปราะบาง หรือครกหินที่อาจบิ่นได้หากถูกกระแทกแรงๆ

และถ้าเป็นพลาสติกประเภทดีมีคุณภาพ จะไม่มีรูพรุน หรือ (non-porous) ทำให้ล้างทำความสะอาดได้ง่ายอย่างไม่น่าเชื่อ แห้งเร็ว และที่สำคัญที่สุดคือทนทานต่อการเจริญเติบโตของเชื้อราและแบคทีเรีย ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่และเป็นจุดอ่อนสำคัญของครกไม้

ประการสุดท้าย สำหรับคนที่อยู่ในคอนโด หรือ อพาร์ทเมนต์ ครกพลาสติกมักจะมีเสียงตำที่เบากว่า เงียบกว่า ค่อนข้างชัด เมื่อเทียบกับการใช้ครกหินหรือครกดินเผา ซึ่งสามารถลดเสียงรบกวนเพื่อนบ้านได้

ข้อที่ควรกังวลเกี่ยวกับครกประเภทนี้

เรื่องที่เป็นกังวลที่สุดคือ เรื่องของความเป็นไปได้ที่อนุภาคพลาสติกขนาดเล็กที่มองไม่เห็น หรือ "ไมโครพลาสติก" อาจหลุดลอกปนเปื้อนลงในอาหารระหว่างการตำ เช่นเดียวกับเขียงพลาสติก แม้ว่างานวิจัยหลายชิ้นจะตรวจพบไมโครพลาสติกในร่างกายมนุษย์

และมีความกังวลเกี่ยวกับผลกระทบในระยะยาว แต่ในปัจจุบันยังไม่มีข้อสรุปทางวิทยาศาสตร์ที่ชัดเจนเกี่ยวกับอันตรายที่เกิดจากพลาสติกเกรดอาหารในบริบทของการใช้งานลักษณะนี้ ร่างกายมนุษย์สามารถขับไมโครพลาสติกบางส่วนออกไปได้ผ่านระบบขับถ่าย

อ้างอิง Pantip.com, pcd.go.th, thainews.prd.go.th

เปรียบเทียบครกพลาสติก กับวัสดุอื่นๆที่ใช้กันมายาวนาน

  การเปรียบเทียบครกแต่ละประเภทเผยให้เห็นว่า ในครัวไทยแบบดั้งเดิมนั้น ครกไม่ใช่เครื่องมืออเนกประสงค์ แต่เป็นอุปกรณ์ที่มีความเฉพาะและจำเป็นต้องมีใช้ แนวคิดที่ว่าครก "ที่ดีที่สุด" และมีการใช้งานที่แตกต่างกันอย่างชัดเจนระหว่างครกหินสำหรับการบดละเอียด (เครื่องแกง) และครกไม้/ดินเผาสำหรับการตำส้มตำ ฯลฯ ซึ่งครกพลาสติก ก็อาจสามารถใช้ได้ในเมนูหลายๆประเภท

ครกแต่ละประเภทเหมาะกับคนประเภทไหน?