เพราะจานชามพลาสติกเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับชีวิตคนไทยมานานแสนนาน เป็นภาชนะใส่อาหารร้อน อาหารเย็น ซึ่งชามเมลามีนนั้นเป็นอะไรที่ทนทาน น้ำหนักเบา ทนความร้อนได้ และปลอดภัยต่อสุขภาพ ดังนั้น การแยกแยะชามเมลามีนแท้กับ เมลามีนปลอม (หรือบางทีก็เป็นพลาสติกเกรดต่ำที่ปนเปื้อน) เป็นสิ่งสำคัญมากเพราะเกี่ยวกับความปลอดภัยในการใช้งาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อต้องสัมผัสกับอาหารร้อนๆ ชามเมลามีนที่ไม่ได้มาตรฐานอาจปล่อยสารเคมีที่เป็นอันตรายออกมาได้ โดยมองไม่เห็นด้วยตาเปล่า
เห็นเป็นชาม จานพลาสติกเหมือนกัน บางครั้งซื้อได้ในราคาถูกๆ อาจไม่ใช่ของดี และอาจมีอันตรายจากสารเคมี และสารปนเปื้อนได้ โดยเฉพาะหากต้องใช้ใส่อาหารที่มีค่าเป็นด่าง หรือ กรด สูง หรือ ต้องสัมผัสกับความร้อน เช่นการนำเข้าไมโครเวฟ วันนี้เราจะมาบอกวิธีดูกันว่า ปลอมกับแท้ ต่างกันยังไง?
ถ้าเป็นชาม หรือ จาน เมลามีนแท้ จะมีน้ำหนักค่อนข้างมาก ให้ความรู้สึกมั่นคง แข็งแรง ไม่กระโดกกระเดก และหนากว่าเมื่อเทียบกับชามพลาสติกทั่วไป เมื่อสัมผัสจะรู้สึกเรียบเนียน เย็นเล็กน้อย และมีความเงางามคล้ายกระเบื้องเคลือบ แต่ถ้าเป็นของปลอม จะมีน้ำหนักเบา หยาบ หรือสากมือกว่า อาจรู้สึกว่าบางผิดปกติ และมักจะมีความมันวาวแบบพลาสติกชัดเจน ซึ่งก็เป็นเทคนิคคล้ายๆกันกับการเช็ค เก้าอี้พลาสติกแบบหนา
หากเป็นของแท้ โดยทั่วไปจะมีความหนาสม่ำเสมอ โดยเฉพาะที่ขอบจะมีความหนาและแข็งแรง ไม่มีรอยร้าว หรือบิ่นง่าย แต่ถ้าเป็นของปลอม ที่ใช้พลาสติกคุณภาพต่ำ อาจมีความหนาไม่สม่ำเสมอ ขอบดูบอบบาง หรือมีรอยต่อที่ไม่เรียบร้อย อาจเห็นรอยประกบของแม่พิมพ์ชัดเจน ที่สำคัญไม่มีตราแบรนด์ชัดเจน ไม่น่าเชื่อถือ
ถ้าเป็นภาชนะ เมลามีนแท้ๆ เวลาลองใช้นิ้วเคาะเบาๆ ที่ก้นชามหรือขอบ จะได้ยินเสียงทึบๆ คล้ายเสียงเซรามิกหรือกระเบื้อง แต่ถ้าปลอมจะได้ยินเสียงเหมือนกันแต่จะเป็นเสียงแบบโปร่งๆ ไม่หนักแน่น
หากเป็นภาชนะเมลามีนแท้ๆ จะทนความร้อนได้สูงถึงประมาณ 100-120 องศาเซลเซียส ไม่เสียรูป หรือบิดงอเมื่อใส่อาหารร้อนจัดๆ หรือน้ำเดือด (แต่ไม่ควรนำเข้าไมโครเวฟ เพราะไม่เหมาะสำหรับการเข้าไมโครเวฟ) สำหรับของปลอมนั้น ถ้าอาหารร้อนจัดๆ อาจสังเกตเห็นการบิดงอ มีกลิ่นเหม็นไหม้ หรือแม้กระทั่งมีรอยแตกร้าวจากการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิได้ง่าย (ไม่แนะนำให้ทดสอบด้วยวิธีนี้เพราะอาจเป็นอันตรายได้)
ควรมีฉลากระบุชัดเจนว่าเป็น "เมลามีน 100%" หรือ "ผลิตจากเมลามีนแท้" และมีเครื่องหมายรับรองมาตรฐานต่างๆ เช่น มอก. (มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม) ของประเทศไทย หรือเครื่องหมายรับรองจากหน่วยงานอาหารและยาของประเทศผู้ผลิต ซึ่งจะระบุว่า "Food Grade" หรือ "ใช้กับอาหารได้" แต่ถ้าเป็นของที่ไม่แท้ เรามักพบว่าจะไม่มีฉลากชัดเจน ไม่มีเครื่องหมายรับรองมาตรฐาน แต่อาจมีแค่เครื่องหมายรีไซเคิลของพลาสติกประเภทอื่นๆได้
สำหรับเมลามีนปลอมนั้น อาจมีกลิ่นพลาสติกฉุนชัดเจน โดยเฉพาะเมื่อถูกความร้อน แต่ถ้าเป็นของแท้ จะไม่มีกลิ่นเหม็น หรือ ฉุนของพลาสติก ถึงแม้จะใส่น้ำร้อนๆลงไปก็ตาม
ราคาของชาม จาน เมลามีน แท้ๆ 100% จะมีราคาสูงกว่าชามพลาสติกทั่วไป เนื่องจากวัสดุ และขั้นตอนการผลิตใช้ต้นทุนสูงกว่า แต่ถึงแม้ว่า เมลามีนจะทนความร้อนได้ดี ก็ไม่ควรเข้าไมโครเวฟ เพราะโครงสร้างของเมลามีน ไม่เหมาะกับการถูกคลื่น Microwave และอาจเกิดอันตรายได้
| หัวข้อสังเกต | เมลามีนแท้ | เมลามีนปลอม / พลาสติกคุณภาพต่ำ |
|---|---|---|
| น้ำหนักและสัมผัส | น้ำหนักมาก สัมผัสแน่น แข็งแรง ผิวเรียบ เย็น และมีความเงา | น้ำหนักเบา สัมผัสสากมือ บอบบาง และมันวาวแบบพลาสติก |
| ความหนาและขอบ | ขอบหนา สม่ำเสมอ แข็งแรง ไม่มีรอยร้าวหรือบิ่นง่าย | ขอบบาง ไม่สม่ำเสมอ อาจมีรอยต่อแม่พิมพ์ หรือขอบไม่เรียบ |
| เสียงเมื่อเคาะ | เสียงทึบ คล้ายเซรามิกหรือกระเบื้อง | เสียงโปร่งแบบพลาสติกทั่วไป |
| ทนความร้อน | ทนร้อนได้ประมาณ 100–120°C ไม่บิดงอง่าย | อาจบิดงอ มีกลิ่นไหม้ หรือแตกร้าวเมื่อใส่อาหารร้อนจัด |
| ฉลากและมาตรฐาน | มีระบุ “เมลามีน 100%” และเครื่องหมาย มอก. หรือ Food Grade | ไม่มีฉลากชัดเจน หรือไม่มีเครื่องหมายรับรองมาตรฐาน |
| กลิ่น | ไม่มีกลิ่นพลาสติกแม้ใส่ของร้อน | มีกลิ่นพลาสติกฉุน โดยเฉพาะเมื่อโดนความร้อน |
| ราคา | ราคาสูงกว่า เพราะต้นทุนผลิตสูง | ราคาถูกกว่ามาก แต่มักไม่ปลอดภัยต่ออาหาร |
| การใช้กับไมโครเวฟ | แม้ทนร้อน แต่ ห้ามเข้าไมโครเวฟ เพราะไม่รองรับคลื่น | อันตรายสูงมากหากเข้าไมโครเวฟ อาจเกิดการหลอมละลายหรือปล่อยสารพิษ |
แต่อย่างไรก็ดี สำหรับคนที่ซื้อ ชามเมลามีน ออนไลน์ อาจไม่สามารถเช็คน้ำหนัก ความหนาบาง และเรื่องอื่นๆได้ ดังนั้น การซื้อตรงกับ แบรนด์ อย่าง ศรีไทย ซุปเปอร์แวร์ เป็นตัวเลือกที่ง่ายที่สุด เพราะได้ของแท้แน่นอน และที่สำคัญบางครั้งมีโปรโมชั่นลดราคาด้วย
TH
EN